TUTORING

tutoring - 3

 

 

 

 

Drodzy Rodzice,

Poszukując sposobów, dzięki którym nasza szkoła będzie stawała się dla Naszych Uczniów, dla Was, jako ich Rodziców oraz dla nas, Nauczycieli, coraz bardziej przyjaznym miejscem, w którym Każdy Uczeń będzie miał możliwość odkrycia w sobie i rozwijania swoich zdolności oraz predyspozycji, w zgodzie ze swoimi możliwościami, potrzebami i zainteresowaniami, chcielibyśmy zachęcić Was do zaakceptowania i wsparcia naszych działań we wprowadzeniu do naszej szkoły wyjątkowej metody zindywidualizowanej pracy z każdym uczniem, którą określa się mianem tutoringu.

CZYM JEST TUTORING SZKOLNY? 

  1. to zapewnienie zindywidualizowanej opieki i wsparcia ze strony nauczyciela – tutora gwarantujących Waszemu dziecku poczucie bezpieczeństwa,
  2. to odkrywanie i praca nad rozwojem Jego indywidualnych predyspozycji i mocnych stron budujących trwałe poczucie własnej wartości i właściwej samooceny,
  3. to umiejętne radzenie sobie ze słabościami i przeciwdziałanie pojawianiu się poczucia bycia gorszym z czegoś lub w czymś,
  4. to świadomość, że Wasze Dziecko ma w szkole osobę, która zawsze wtedy, gdy zaistnieje taka potrzeba, poświęci mu uwagę, wysłucha i pomoże znaleźć dobre rozwiązanie trudności czy problemów i porozmawia o tym z Wami,
  5. to możliwość dawania sobie prawa do popełniania błędów, jako sytuacji wspierającej rozwój Waszego dziecka,
  6. to możliwość zbudowania z nauczycielem – tutorem, Waszym Dzieckiem oraz Wami długotrwałej, opartej na dialogu, relacji, w której każda ze stron uczy się nawzajem siebie i od siebie
  7. to wzajemne towarzyszenie, obserwowanie i mówienie sobie o tym, co cieszy i daje satysfakcję Waszemu Dziecku, Wam, jako Jego Rodzicom i Nauczycielom – tutorom, ale także o tym, co wymaga poprawy, zmiany i udoskonalenia,
  8. to systematyczna, świadomie i wspólnie zaplanowana praca nad rozwojem Waszego Dziecka, które dzięki temu będzie brało coraz większą odpowiedzialność za własny rozwój i przyszłość.

JEśLI CHCESZ – DROGI RODZICU – DOWIEDZIEć SIę JESZCZE WIęCEJ O TUTORINGU, TO:

wejdź na stronę internetową Instytutu Tutoringu Szkolnego www.tutoring.org.pl odwiedź stronę internetową ogólnopolskiego projektu pilotażowego pn. „Wychować człowieka mądrego”, którego realizatorem jest nasz Instytut www.tutoringszkolny.pl sięgnij do książki dr Adrianny Sarnat-Ciastko pt. „Tutoring w polskiej szkole” skontaktuj się z nami.

 

 

 

INNOWACJA PEDAGOGICZNA

pn.

„Wychować człowieka mądrego. Indywidualizacja pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej z zastosowaniem metody tutoringu szkolnego w warunkach Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Łobżenicy ”

  Autorzy adaptacji: Małgorzata Sobiechowska, Andrzej Romanek, Patryk Mojsiewicz, Justyna Sirant, Krzysztof Olszewski, Mariusz Deja, A. Płaczek Miesiąc. M. Rudnicka

 

Czas realizacji innowacji

 

Data rozpoczęcia innowacji: 01 września 2017r.

Data zakończenia innowacji: 30  czerwca 2018 r.

Czas trwania innowacji: 10 miesięcy

 

Zakres innowacji;

 

Zmiana dotyczy:

 

Wdrożenia w warunkach Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Łobżenicy modelu indywidualnego nauczania i wychowania  z zastosowaniem metody tutoringu szkolnego.

 

Podstawy prawne:

  • Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. 2004 r. Nr 256, poz. 2572       z późn. );
  • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. 2017 r. Poz. 59)
  • Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 28 października 1982 r. (Dz. U. 2014 poz 382);
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. 2002 r. Nr 56, poz. 506, z późn. );
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie Arodzajów i szczególnych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. 2015 r. poz. 1872);
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 grudnia 2011r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieżowym ośrodku wychowawczym (Dz. U. 2011 r. nr 296, 1755);
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2015 poz. 1249);
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej   w   publicznych   przedszkolach,   szkołach   i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487)

 

Tutoring – to proces wspomagania wszechstronnego rozwoju ucznia, wychowanka, zgodnie z jego predyspozycjami, możliwościami i zainteresowaniami. Istotą tutoringu szkolnego jest indywidualna, budowana w oparciu o założenia pedagogiki dialogu,1) relacja tutora (którym może być nauczyciel, wychowawca, specjalista, dyrektor) z podopiecznym, taka relacja, która motywuje

do  samodzielności  i  pozwala  odnaleźć  indywidualną  ścieżkę  rozwoju  osobistego i edukacyjnego.

Innowacją w pracy MOW jest położenie nacisku, we wszystkich formach pracy tutorskiej, na pozytywną diagnozę, poszukiwanie i wzmacnianie mocnych  stron, zainteresowań i talentów ucznia/wychowanka, z uwzględnieniem jego potrzeb, ograniczeń i możliwości. Zmiana ta polega, zgodnie z założeniami psychologii pozytywnej, na aktywnym poszukiwaniu wraz z wychowankiem, tych aspektów jego osobowości, które mogą spowodować, że wychowanek odniesie sukces, co pomoże mu uwierzyć w siebie, zobaczyć dla siebie perspektywę rozwoju i umożliwi wyznaczanie celów, które będzie chciał osiągnąć. Dotychczasowa praktyka diagnozowania trudności, dysfunkcji, zaburzeń i idące za tym działania, mające na celu wyrównywanie braków, przezwyciężanie problemów, ustępują miejsca pozytywnej diagnozie i działaniom wzmacniającym rozwój, koncentrującym się na potencjale, zainteresowaniach, pasjach i talentach młodego człowieka, a także na tworzeniu warunków do rozwoju umiejętności i kompetencji.

Bezpośrednia, oparta na wzajemnym szacunku i porozumieniu, relacja pomiędzy wychowankiem a tutorem może w zdecydowanym stopniu zmieniać postawy młodego człowieka i poprzez to wpływać na jego dalsze losy. Motywacja do pracy nad sobą, pragnienie zmiany i nabywanie nowych umiejętności ze strony wychowanka są fundamentem procesu wychowawczego, którego celem jest doprowadzenie do konkretnych i wymiernych rezultatów w postaci umiejętności funkcjonowania społecznego zgodnie z normami przyjętymi w społeczeństwie.

Metoda tutoringu zakłada długofalowy proces indywidualnych spotkań tutora   z  wychowankiem,  prowadzonych  zgodnie   z  zasadami   pedagogiki  dialogu w klimacie otwartości, akceptacji, autonomii  i autentyczności.

Klimat  pedagogiki  dialogu  poprzez  budowanie  poczucia  bezpieczeństwa    i    świadomego poczucia godności sam w sobie ma wymiar terapeutyczny. Metoda  ta jest ukierunkowana na wspomaganie kompleksowego rozwoju osobowego młodego człowieka. Zadaniem tutora jest  wspólne z wychowankiem  poszukiwanie    i wydobywanie jego mocnych stron, zasobów, pasji i zainteresowań. Takie podejście w odniesieniu do podopiecznych MOW  może być dla nich doświadczeniem nowym, budzić ciekawość i motywację już od pierwszych kontaktów z tutorem. Praca metodą tutoringu, wprowadzenie indywidualnych relacji wychowanka z wychowawcą, czy nauczycielem pozwoli mu niewątpliwie stworzyć bardziej realistyczny obraz  siebie i pomoże w budowaniu poczucia własnej wartości.

Wykorzystanie metody tutoringu na płaszczyźnie wychowawczej jak też edukacyjnej wymaga włączenia wychowanka w tworzenie indywidualnego planu rozwoju o znacznie szerszym i długofalowym wymiarze niż tylko realizacja  obowiązku szkolnego. Taka współpraca uwzględnia również pasje i zainteresowania pozaszkolne podopiecznego. Wyznaczanie dla siebie celów i wybór środków do ich realizacji daje młodemu człowiekowi poczucie sprawstwa i czyni go podmiotem procesu dojrzewania społecznego. Jest to szczególnie istotny aspekt przy konstruowaniu IPET (Indywidualnego  Programu  Edukacyjno  –  Terapeutycznego). W warunkach Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego  włączenie wychowanka oraz jego aktywny udział w procesie opracowywania, wdrażania, monitorowania i oceny efektów IPET staje się ważnym wymiarem innowacyjnego podejścia. Jednym z zadań tutora będzie towarzyszenie wychowankowi i wspieranie go w planowaniu indywidualnej ścieżki rozwoju, edukacji, terapii   i resocjalizacji. Tutor w trakcie indywidualnych spotkań      z podopiecznym pomaga mu lepiej poznać siebie, uświadomić sobie swoje potrzeby, motywacje,    system    wartości,    co    powinno    prowadzić    do    samodzielności   i przejmowania odpowiedzialności za własne życie.

Wprowadzenie zindywidualizowanego, tutorskiego modelu pracy wychowawczej i edukacyjnej wymaga zmian w organizacji pracy placówki. Kluczową rolę dla powodzenia zaplanowanych w innowacji działań odgrywa dyrektor placówki, jako lider zmiany.

Podmiotowe traktowanie wychowanka rozpoczyna się w momencie przyjmowania go do placówki i zapoznawania z obowiązującymi zasadami pobytu w ośrodku, przysługującymi mu prawami jak również obowiązkami. To pierwsze spotkanie może mieć daleko idące konsekwencje w procesie adaptowania się do wymogów placówki, ale także skuteczności dalszych oddziaływań wychowawczych, terapeutycznych, czy resocjalizacyjnych podejmowanych  w placówce.

Indywidualna relacja z tutorem (zarówno wychowawcą jak i nauczycielem) dla wielu  podopiecznych  MOW     może  być  pierwszym  w  życiu   spotkaniem

z przyjaznym, akceptującym dorosłym, który ma dla niego czas i jest zainteresowany doświadczeniami,  przeżyciami, opiniami młodego człowieka.

Metoda tutoringu zakłada nie tylko indywidualną relację z podopiecznym, ale też wspomaganie go w dokonywaniu wyborów i podejmowaniu decyzji, co prowadzi do   większej   samodzielności   i   przejmowania    odpowiedzialności   za   siebie.    W warunkach wychowania instytucjonalnego dochodzenie przez wychowanka do samodzielności jest utrudnione. W prawidłowo funkcjonującym środowisku rodzinnym rolę tutorów pełnią rodzice, wprowadzając dorastające dzieci w świat wartości, dając im poczucie sprawstwa i autonomii. Znaczące deficyty w tych obszarach dotyczą wielu podopiecznych MOW, co może prowadzić do późniejszych zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym, a w konsekwencji do braku wiary w siebie i swoje możliwości, braku motywacji do zmiany.

Jeżeli zatem myślimy o efektywności wychowawczej pedagogów pracujących w MOW, tutoring jest ogromną szansą uzyskania trwałych oddziaływań poprzez wpływ na osobowość, postawy i zachowania wychowanka.

 

WARIANT PODSTAWOWY INNOWACJI:

TUTORING SZKOLNY W WARUNKACH MOW

 

  1. Cele innowacji

 

  1. Cel główny:

 

Zwiększenie     skuteczności     oddziaływań     edukacyjnych,     wychowawczych i resocjalizacyjnych w młodzieżowym ośrodku wychowawczym  poprzez  indywidualizację  procesu  nauczania  i  wychowania, z wykorzystaniem metody tutoringu szkolnego, prowadzonego zgodnie z założeniami pedagogiki dialogu.

 

 

2.Cele operacyjne

 

  • Wprowadzenie indywidualnej opieki wychowawczej odwołującej się do mocnych stron i rozpoznanych zasobów wychowanka, zgodnie z modelem tutoringu rozwojowego,dydaktycznego i adaptacyjnego.
  • Indywidualizacja nauczania i wprowadzenie indywidualnego toku nauki w szkołach działających przy MOW, w celu ułatwienia uczniom ukończenia szkoły, zdobycia kompetencji i
  • Wsparcie indywidualnego, zrównoważonego rozwoju podopiecznego, kształtowanie kompetencji kluczowych i rozwijanie umiejętności życiowych, społecznych i
  • Przygotowanie wychowanka do samodzielności, przejmowania odpowiedzialności za podejmowane decyzje i wybór ścieżki życiowej.
  • Poprawa klimatu społecznego w szkole i w placówce poprzez budowanie porozumienia i współpracy pomiędzy wychowawcami a wychowankami, w gronie pedagogicznym oraz w relacjach z całym personelem ośrodka.
  • Pozytywna diagnoza potencjału, możliwości i ograniczeń wychowanków, jako podstawa wszystkich podejmowanych działań.

 

 

Adresaci:

 

Bezpośredni: dyrektorzy, wychowawcy, nauczyciele, specjaliści i inni pracownicy MOW.

Pośredni: wychowankowie MOW, w niektórych przypadkach również ich rodziny.

 

 

 

  1. Ewaluacja

 

  1. Zakładana ewaluacja innowacji będzie przeprowadzona przez profesjonalny zespół badawczy ds. ewaluacji złożony m.in. z pracowników naukowych Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, któremu przewodniczyć będzie doświadczona badaczka tutoringu w polskim systemie oświaty.
  2. W odniesieniu do wdrażania tutoringu w placówkach, takich jak Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy, ewaluacja będzie skoncentrowana na ocenie efektywności tutoringu w kontekście rozwoju określonych kompetencji i postaw wychowanków, będących w relacji tutorskiej, co oznacza że zostanie opisane oddziaływanie tutoringu na funkcjonowanie wychowanka w przestrzeni szkolnej i w relacjach społecznych.
  3. Ewaluacja zakłada również objęcie badaniami nauczycieli i wychowawców, którzy podejmą pracę w charakterze
  4. Badanie efektywności tutoringu będzie realizowane w dwóch fazach:
  1. na początku roku szkolnego 2017/18 zostanie dokonana analiza stanu wyjściowego w odniesieniu do klimatu społecznego placówki, relacji między wychowankami, między wychowankami i wychowawcami jak również postaw tutorów – nauczycieli wobec uczniów w szkołach zlokalizowanych przy placówakch.
  2. na koniec roku szkolnego 2017/18 zostanie przeprowadzona analiza stanu po dokonaniu wdrożenia, dla dokonania opisu w odniesieniu do efektów oddziaływań tutoringu na badane na początku roku szkolnego
    1. Narzędzia badawcze, które zostaną wykorzystane w procesie ewaluacji przejdą stosowną naukową procedurę gwarantującą ich rzetelność i trafność.

 

 

  • Monitoring i ocena efektywności programu

Na etapie wdrażania programu w placówce gromadzone powinny być w sposób systematyczny informacje i opinie pozwalające na wprowadzanie niezbędnych modyfikacji i korekt. Pozwala to na elastyczne reagowanie w nieprzewidzianych sytuacjach i uczenie się uczestników programu. Zmniejsza ryzyko popełnienia błędu i utrwalenia się jego skutków. Prawidłowo prowadzony monitoring pomaga w procesie oceny efektywności działań i określa wartość programu.

Ocena efektywności programu ma na celu określenie z jednej strony przyrostu kompetencji interpersonalnych i rozwój zawodowy wychowawców-tutorów, z drugiej strony obserwowanie w społeczności ośrodka wpływu stosowanej strategii wychowawczej na rozwój wychowanka, klimat placówki i bezpieczeństwo.

 

 

PLAN WDROŻENIA TUTORINGU W MŁODZIEŻOWYM OŚRODKU WYCHOWAWCZYM W ŁOBŻENICY

 

Celem projektu jest wdrożenie modelu pracy zapobiegającej wykluczeniu społecznemu, poprzez wczesne rozpoznanie problemów, a w razie potrzeby podjęcie działań przywracających do społeczeństwa i wyprowadzających ucznia z sytuacji kryzysowej z perspektywą na sukces, głównie :

  • wspieranie podopiecznego w odkrywaniu i rozwijaniu zdolności,
  • wypracowanie własnego stylu zdobywania wiedzy,
  • budowanie osobistej ścieżki rozwoju.

Udział w projekcie umożliwi w szczególności:

  • współtworzenie w placówce klimatu opartego na  „pedagogice dialogu”, zbudowanie trwałej, wzajemnie uczącej się wspólnoty uczniów, nauczycieli, wychowawców, psychologów, pedagogów i rodziców,
  • uzyskanie przez nauczycieli, wychowawców, psychologów, pedagogów unikalnych kompetencji skutecznego postępowania pedagogicznego wraz z odpowiednimi narzędziami  organizacyjnymi i diagnostycznymi, które pozwolą na zbudowanie satysfakcjonujących relacji zarówno z wychowankami,  jak i z  ich rodzicami,
  • rozwijanie samodzielności i poczucia odpowiedzialności wychowanków za swój proces uczenia się, wychowania i resocjalizacji, poprzez doskonalenie takich umiejętności jak: samodyscyplina, planowanie własnego rozwoju, prawidłowy wybór drogi życiowej, wyznaczanie celów i konsekwentne realizowanie przyjętych planów,
  • wzrost u wychowanków samoakceptacji i poczucia wartości własnej, otwartości i życzliwości dla innych – dzięki czemu staną się oni odważniejsi w głoszeniu własnych poglądów i podejmowaniu samodzielnych decyzji.

 

 

ETAPY WPROWADZANIA TUTORINGU W PLACÓWCE

  1. Uzyskanie pozytywnej opinii

Po pozytywnym zaopiniowaniu przez Radę Pedagogiczną Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Łobżenicy wprowadzenia tutoringu w naszej placówce podjęliśmy działania w celu utworzenia zespołu chętnych osób do udziału w projekcie.

  1. Lista osób uczestniczących w projekcie:
  • Małgorzata Sobiechowska
  • Szczepan Rybacki
  • Patryk Mojsiewicz
  • Malwina Rudnicka
  • Justyna Sirant
  • Krzysztof Olszewski
  • Anna Płaczek-Miesiąc
  • Maciej Dyrla
  • Waldemar Ciołek
  • Julia Janowska
  • Mariusz Deja
  • Mikołaj Sobieszczyk
  • Barbara Fidler
  • Marek Główczewski
  • Dawid Chrapkowski
  • Joanna Banach
  • Ilona Koniec-Różyńska
  • Bartosz Bajerski
  • Agnieszka Masojć
  • Krystian Manowski
  • Krzysztof Ciepluch
  • Andrzej Romanek

 

 

  1. Opracowanie programu wprowadzenia tutoringu w placówce.

 

  1. Adaptacyjny : Przydzielenie nowym wychowankom tutora odpowiedzialnego za pomoc w zaadoptowaniu się w MOW Łobżenica. Objęcie przez okres miesiąca od momentu przybycia wychowanka do placówki, wsparciem a następnie kontynuacja w formie tutoringu rozwojowego  i dydaktycznego. Spotkania z tutorem odbywają się raz w tygodniu oraz w razie potrzeby.
  2. Rozwojowy : Kolejnym etapem będzie objęcie ucznia tutoringiem rozwojowym, który ma na celu rozwijać mocne strony i zainteresowania wychowanka, podczas indywidualnych spotkań, które odbywają się nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie w wymiarze 20-30 minut  oraz  w razie zaistniałej potrzeby.
  3. Dydaktyczny : Wspomaganie wychowanka w poszerzaniu konkretnego obszaru wiedzy i umiejętności. Spotkania z tutorem odbywają się nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie w wymiarze 30-45 minut oraz w razie zaistniałej potrzeby.

W każdym przypadku

Czas i sposób doboru tutora dla wychowanków :

W pierwszym miesiącu nowo przyjęci wychowankowie są objęci tutoringiem adaptacyjnym – tutora przydzielają wicedyrektorzy placówki. W drugim miesiącu wychowankowie mogą wybrać tutora spośród nauczycieli i wychowawców będących tutorami.

  1. Organizacja innowacji /założenia i metody pracy/

Przewiduje się, że w warunkach młodzieżowego ośrodka wychowawczego  wprowadzone zostaną następujące możliwości   i zasady wykorzystania metody tutoringu:

  1. Zapewnienie każdemu z podopiecznych MOW możliwości korzystania z indywidualnej opieki tutora przez cały okres pobytu wychowanka w ośrodku. Rolę tutora może pełnić tutor – wychowawca, nauczyciel, realizując model tutoringu  rozwojowego lub tutor – nauczyciel w modelu dydaktycznym i psycholog, pedagog, wychowawca, nauczyciel  w modelu adaptacyjnym, które wspierają ucznia w realizacji Indywidualnego Planu Uczenia się.
  2. Przyjęcie zasady, że współpraca zarówno wychowanka z tutorem-wychowawcą jak i tutora nauczyciela z uczniem ma charakter
  3. Proces przyjmowania wychowanka do placówki i pierwsza rozmowa z wychowankiem powinny przebiegać w atmosferze szacunku i akceptacji, zgodnie z założeniami pedagogiki dialogu (będącej podstawą metody tutoringu).
  4. Wychowawca pracujący dotychczas z dwunastoosobową grupą wychowawczą, staje się tutorem – wychowawcą dla trójki, czwórki, piątki, czy szóstki podopiecznych, z którymi dotychczas współpracował. Dobór tutora powinien uwzględniać potrzeby, czy szczególne zainteresowania wychowanka, dlatego wskazane jest, by dobór par tutorskich był uzgadniany z
  5. Określenie przez   Radę   Pedagogiczną   placówki,   podejmującą   uchwałę  o wprowadzeniu innowacji z wykorzystaniem metody tutoringu szkolnego, liczby podopiecznych, z którymi będzie się spotykał każdy tutor- wychowawca oraz tutor –
  6. Opracowanie przez zespół tutorów wraz z wychowankami zasad uczestnictwa w zajęciach przewidzianych innowacją: tutorialach, superwizjach i spotkaniach grupowych.
  7. W warunkach MOW przyjmuje się, że każdy tutor – wychowawca spotyka się z każdym ze swoich podopiecznych, nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie w wymiarze 20 – 30 minut lub częściej w miarę
  8. Tutor – nauczyciel spotyka się z uczniem nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie w wymiarze 30 – 45 min., lub częściej w miarę
  9. Określenie zasad współuczestnictwa wychowanka (a także w miarę możliwości jego rodziców) w procesie tworzenia, realizacji, monitorowania, ewaluacji i oceny rezultatów
  10. Przyjęcie zasady, że współpraca tutora z wychowankiem ma charakter poufny. Odstępstwo od tej zasady jest możliwe jedynie w przypadkach, gdy wychowanek (podopieczny) może wejść w konflikt z prawem lub podejmuje działania ryzykowne, zagrażające zdrowiu lub życiu.
  11. Przyjęcie założenia, że tutor pomaga wychowankowi poznać własne możliwości, planować pracę, wyznaczać cele oraz osobistą ścieżkę edukacji i rozwoju, ale nie podejmuje się zadań psychologa lub
  12. Podjęcie wysiłku w celu pozyskania i włączenia do współpracy gotowych na to członków rodziny wychowanka (rodziców, dziadków, rodzeństwa, kuzynostwa) tak, aby budować naturalny system wsparcia oparty o więzy rodzinne w środowisku, do którego trafi wychowanek po opuszczeniu ośrodka.

 

 

Do zadań tutora – wychowawcy w odniesieniu do konkretnego wychowanka należy:

  • poznanie wychowanka, a w szczególności jego potrzeb, zainteresowań, zdolności i predyspozycji stanowiących jego zasoby,
  • współpraca z zespołem pomocy psychologiczno – pedagogicznej przy tworzeniu Indywidualnego Programu Edukacyjno – Terapeutycznego (IPET) oraz włączenie i zaangażowanie wychowanka w proces tworzenia, realizacji, monitorowania i ewaluacji IPET,
  • wspieranie wychowanka w realizacji zadań określonych w IPET,
  • bieżące monitorowanie  wraz z wychowankiem          poziomu  realizacji IPET

i jego efektów a także w razie potrzeby korygowanie i wprowadzanie na                      bieżąco zmian do IPET, po uzgodnieniu ich z wychowankiem i zespołem ds. pomocy psychologiczno – pedagogicznej,

  • ustalanie z wychowankiem zadań do wykonania w okresie między kolejnymi tutorialami,
  • tworzenie podopiecznemu warunków i dostarczanie okazji do odnoszenia sukcesów lub też dostrzegania pozytywnych efektów swojej pracy (np. zachęcanie do udziału w zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań),
  • gotowość odbycia tutoriali w wyznaczonym trybie i czasie, nawet wtedy, gdy wychowanek ma problem z uczestnictwem w spotkaniu,
  • krótkie (pozaplanowe)   spotkania   i   rozmowy   podtrzymujące   relację   z wychowankiem,
  • prowadzenie dokumentacji  w  postaci  dziennika  pracy  wychowawczej    z notatkami ze spotkań, opisem realizacji wytyczonych celów, obserwowanymi zmianami w zachowaniu i postawach wychowanków,
  • podsumowanie wraz z wychowankiem i w miarę możliwości jego rodzicami, poziomu osiągniętych efektów pracy na koniec semestru (roku) z zainspirowaniem wychowanka do autorefleksji i samooceny,
  • autorefleksja tutora na koniec semestru wraz z wnioskami do dalszej pracy,
  • wymiana doświadczeń z innymi tutorami i dyrekcją placówki  oraz udział   w superwizjach,
  • udział w spotkaniach z tutorem-superwizorem.

 

Do zadań tutora – nauczyciela w odniesieniu do konkretnego ucznia należy:

 

  • poznanie ucznia, jego dotychczasowych doświadczeń edukacyjnych, stanu wiedzy, umiejętności, zasobów, zainteresowań ale również ograniczeń i możliwości;
  • współpraca z zespołem pomocy psychologiczno – pedagogicznej przy tworzeniu Indywidualnego Programu Edukacyjno – Terapeutycznego (IPET) oraz włączenie i zaangażowanie ucznia w proces tworzenia, realizacji, monitorowania i ewaluacji IPET,
  • wspieranie ucznia w realizacji zadań określonych w IPET, zwłaszcza zadań edukacyjnych,
  • bieżące monitorowanie  wraz z wychowankiem   poziomu realizacji IPET   i jego efektów a także w razie potrzeby korygowanie i wprowadzanie na bieżąco zmian do IPET, po uzgodnieniu ich z wychowankiem i zespołem ds. pomocy psychologiczno – pedagogicznej,
  • utrzymywanie z  uczniem  przyjaznych,  akceptujących  relacji,  zgodnie   z zasadami tutoringu szkolnego,
  • wprowadzenie z pomocą tutoringu jak najdalej idącej indywidualizacji nauczania poprzez:
    • indywidualny plan nauki (rozłożenie w czasie materiału, jaki uczeń powinien opanować, zaplanowanie  etapów i  terminów sprawdzianów,

zaliczeń i egzaminów z uwzględnieniem indywidualnych zaległości, postępów, możliwości i motywacji samego ucznia);

  • indywidualny program nauki, tj. dostosowanie programu nauki do możliwości psychofizycznych ucznia – czyli jego mocnych i słabszych stron. Indywidualny   program   nauki   powinien   zostać   zapisany    w Indywidualnym Planie Uczenia się, jako załącznik do IPET;
  • zindywidualizowany tok nauki (nawet jeśli nauka jest realizowana w systemie klasowo – lekcyjnym, to każdy uczeń powinien mieć możliwość wykonywania innych zadań, dostosowanych do jego sytuacji edukacyjnej).
  • układanie z uczniem planu pracy na semestr, ale też ustalanie zadań na okres dwóch tygodni (do zrealizowania przed kolejnym tutorialem),
  • monitorowanie postępów ucznia, udziału w lekcjach oraz zajęciach dodatkowych i reagowanie na pojawiające się w tym zakresie problemy,
  • opracowanie wraz uczniem diagnozy jego predyspozycji, zainteresowań i preferencji zawodowych, realizacja indywidualnej ścieżki doradztwa zawodowego,
  • autorefleksja tutora na koniec semestru wraz z wnioskami do dalszej pracy,
  • wymiana doświadczeń z innymi tutorami i dyrekcją placówki oraz udział   w superwizjach,
  • udział w spotkaniach z tutorem-superwizorem.

 

Praca tutorów z wychowankami.

 

Tutoring oznacza regularne spotkania tutora  z podopiecznymi,  w trakcie których na początku dochodzi do określenia celu (jednego lub więcej) oraz sposobu jego realizacji.                   Tutor indywidualnie dobiera metody pracy w zależności od preferencji ucznia i tego co na jego temat wie tutor. Rozpoczynając prace z uczniem tutor wysłuchuje podopiecznego, zachęca ucznia do zadania sobie pytań dotyczących planów na przyszłość i podzielenia się z nim odpowiedziami oraz kontrolowanie odpowiedzi z możliwościami i działaniami podejmowanymi przez wychowanka. Jest to faza poznawania się wzajemnego, ale przede wszystkim poznawania podopiecznego przez tutora, który ma poznać jego mocne i słabe strony, styl pracy, wartości, plany życiowe. Wychowanek musi czuć w tutorze oparcie, może na niego liczyć i uzyskać pomoc. Wychowanek powinien także mieć pewność, że tutor zachowa pełną dyskrecję w sytuacjach, które będą tego wymagać. Podczas spotkań tutor  i podopieczny omawiają realizację celów. Tematyka spotkań uzależniona jest od wcześniejszych ustaleń wynikających z rozpoznanych potrzeb wychowanka, np.:

  • plan na: życie, przyszłość, edukację, karierę;
  • kształtowanie obecnej sytuacji wychowawczej ucznia (np. pokonywanie wyobcowania z zespołu klasowego, poprawa relacji rówieśniczych);
  • wspomaganie nauczania,
  • pomoc w pokonywaniu trudności szkolnych podopiecznego,
  • rozwijanie pasji i zainteresowań ucznia (tutoring adaptacyjny, rozwojowy, dydaktyczny).

Każde spotkanie kończy się ustalaniem z wychowankiem zadań do wykonania w okresie między kolejnymi tutorialami,

 

Przewidywane efekty wprowadzenia innowacji z zastosowaniem metody tutoringu w MOW w Łobżenicy

 

Zaproponowana w innowacji strategia pracy wychowawczej i dydaktycznej z zastosowaniem metody tutoringu w oparciu o założenia pedagogiki dialogu powinna prowadzić:

  • u ucznia do wzrostu:
    • samodzielności;
    • odpowiedzialności (w tym za proces własnej edukacji);
    • zdolności do podejmowania decyzji;
    • umiejętności wyboru drogi życiowej i budowania planów życiowych;
    • wytrwałości w realizacji planów;
    • umiejętności samodzielnego ucznia się (również wyboru i oceny źródła informacji);
    • samoakceptacji i poczucia własnej wartości;
    • poziomu zaufania i życzliwości dla innych;
    • poszanowania dla pracy innych;
    • umiejętności zgodnej współpracy (pracy w grupie);
    • wrażliwości na losy innych i odpowiedzialności z tym związanej.
  • u nauczyciela do rozwoju umiejętności:
    • życia w postawie dialogu z zachowaniem szacunku dla człowieczeństwa każdej „spotkanej” osoby,
    • nawiązywania i budowania dobrych relacji międzyludzkich;
    • porozumiewania się bez przemocy;
    • rozwijania postawy współodczuwania (empatii);
    • bycia konsekwentnym, z zachowaniem elastyczności w sytuacjach, które tego wymagają;
    • dostosowywania wymagań do możliwości ucznia;
    • oddawania inicjatywy, podejmowania decyzji i odpowiedzialności w ręce podopiecznego;
    • nierygorystycznej systematyczności;
    • wyczuwania i stawiania „granic”;
    • pełnienia funkcji rzecznika praw podopiecznego w szkole;
    • wyznaczania odpowiednich granic swojej odpowiedzialności za podopiecznego;

 

Wdrożenie  innowacyjnego  programu  indywidualizacji  wychowania  i  nauczania   w  MOW  przyczyni się również do zwiększania szans edukacyjnych, wiary     w siebie, rozwoju kompetencji zawodowych oraz osobistych pedagogów pracujących w ośrodku, jak i rozwoju organizacyjnego i jakości pracy całej placówki. Przede wszystkim jednak umożliwi realizację głównego zadania MOW, jakim jest eliminowanie przejawów zaburzeń zachowania  lub niedostosowania społecznego       oraz   przygotowanie    wychowanków   do    samodzielnego  i  odpowiedzialnego  życia,  zgodnego  z  obowiązującymi  normami  społecznymi       i prawnymi.

Wprowadzenie innowacji zmienia klimat społeczny placówki, relacje pomiędzy wychowawcami a podopiecznymi jak również w gronie pedagogicznym i wśród wszystkich pracowników ośrodka. Podmiotowe relacje, czas i uwaga poświęcone wychowankowi sprawiają, że osoba nauczyciela/wychowawcy ma dla ucznia wartość nagradzającą. Odwoływanie się do autorytetu formalnego przez kadrę placówki, podporządkowanie wychowanków ustalonym odgórnie decyzjom i planom wychowawczym, ustąpi miejsca rozwiązaniom opartym na dialogu, wspólnym wyznaczaniu celów i motywacji samych wychowanków.

Młodzież dzięki indywidualnemu, spersonalizowanemu wsparciu precyzyjnie skierowanemu na ich rozpoznane potrzeby będzie miała możliwość w sposób realistyczny pracować nad swoimi postawami i dokonywać wyboru ścieżek postępowania. Taki sposób kontaktu pomaga także budować system wartości, a więc trwały, oparty na przekonaniach katalog dążeń, będących istotnym regulatorem integracji społecznej ukształtowanej osoby. Ukształtowany, stabilny system wartości stanowi, zgodnie z założeniami profilaktyki pozytywnej, jeden z ważniejszych czynników ochronnych w dorosłym życiu.

Tutoring jest znakomitą metodą wprowadzania młodzieży w świat wartości poprzez świadome oddziaływania wychowawcze, dialog z podopiecznym i traktowanie go w sposób podmiotowy, liczenie się z jego zdaniem i towarzyszenie w procesie rozwoju. Warto przypomnieć, że taki charakter pracy w równej mierze ma wpływ na postawy wychowanka, jak i na umiejętności wychowawców. Będą oni w większym stopniu towarzyszami i doradcami młodego człowieka, rezygnując z dyrektywnej metodyki pracy. Podążanie za wychowankiem oznacza elastyczne podejście do realizacji planów, poszukiwanie rozwiązań w oparciu o analizę sytuacji, dostosowywanie oczekiwań i wymagań do możliwości podopiecznego, negocjowanie celów i ustaleń, partnerskie podejście, umiejętność współpracy. W ten sposób budowana jest wspólnota społeczna osób wzajemnie uczących się od siebie.

 

Podsumowanie  pracy  metodą  tutoringu.

Po pół rocznych okresach pracy metodą tutoringu będziemy dokonywać diagnozy jej efektów na podstawie informacji zwrotnej dotyczącej : zadowolenia uczniów i ich rodziców, efektów wymiernych, jak: wyniki nauczania, frekwencja, sukcesy uczniów  i niewymiernych jak: zmiana nastawienia ucznia do ludzi i własnej przyszłości, rozbudzenie zaufania do ludzi, rozwój zainteresowań. Ewaluacji można dokonać przeprowadzając np. ankiety wśród uczniów i rodziców, ale także wśród tutorów. Wicedyrektorzy wraz z  zespołem opracowującym szkolny program tutoringu lub grupy opracowujące  wyniki diagnozy i opracowuje wnioski do pracy na kolejny rok szkolny. Na postawie wniosków zostanie podjęta decyzja, czy tutoring będzie kontynuowany  w placówce po zakończeniu projektu. Jeśli odpowiedź będzie pozytywna, należy dokładnie przeanalizować wszystkie słabe strony szkolnego tutoringu i uwzględnić je w nowym lub udoskonalonym szkolnym programie tutoring